اثیرالدین ابهری (مفضل بن عمربن مفضل)
اثیرالدین مفضل بن عمربن مفضل ابهری یکی از مشاهیر فلاسفه، ریاضیدانان، ستاره شناسان، منطق دانان و ادبای قرن هفتم هجری قمری و از برجسته ترین شاگردان امام فخر رازی (۵۴۴- ۶۰۶ هـ.ق) و از یاران خواجه نصیرالدین طوسی (۵۹۷- ۶۷۲ هـ.ق) و همکاران وی در رصدخانه مراغه بوده است. برخی از آثار ایشان عبارتند از:
۱- کتاب هدایه الحکمه: در علم حکمت است و از منطق، طبیعیات و الهیات بحث می کند این کتاب یکی از کتب با ارزش و پر محتوی درسی طلاب علوم دینی و حکمت الهی می باشد که از عهد خود اثیرالدین تاکنون مورد استفاده و تدریس بوده است و شرحهای زیادی بر آن نوشته اند.
۲- ایساغوجی در علم منطق، اثیرالدین در این رساله همه بابهای علم مذبور را نقل کرده و به دانشجویان منطق شفاء عرضه نموده است این رساله هم از زمان خود اثیرالدین تاکنون در شمار متون علوم قدیمه حوزه های درسی علماء می باشد و به آن شرحها وحواشی متعددی بوسیله دانشمندان نوشته اند.
۳- مبدأ و معاد: در دو بخش است بخش یکم ۶ فصل دارد بدین ترتیب الف- برهان واجب الوجود.
ب- توحید واجب الوجود- ج- تنزیه واجب الوجود د- اثبات معلول هـ- کثرت عقول و- اثبات نفوس ملکیه. بخش دوم دارای ۵ فصل بدین گونه است: الف- معاد جسمانی ب- بطلان تناسخ ج- نفس غیر قابل فساد د- معاد روحانی هـ- کرامات وحی و الهام
۴- اصلاح اصول اقلیدس: این کتاب در سیزده مقاله است و یک نسخه خطی آن در کتابخانه سپهسالار تهران به شماره ۵۴۰ محفوظ است.
۲- ایساغوجی در علم منطق، اثیرالدین در این رساله همه بابهای علم مذبور را نقل کرده و به دانشجویان منطق شفاء عرضه نموده است این رساله هم از زمان خود اثیرالدین تاکنون در شمار متون علوم قدیمه حوزه های درسی علماء می باشد و به آن شرحها وحواشی متعددی بوسیله دانشمندان نوشته اند.
۳- مبدأ و معاد: در دو بخش است بخش یکم ۶ فصل دارد بدین ترتیب الف- برهان واجب الوجود.
ب- توحید واجب الوجود- ج- تنزیه واجب الوجود د- اثبات معلول هـ- کثرت عقول و- اثبات نفوس ملکیه. بخش دوم دارای ۵ فصل بدین گونه است: الف- معاد جسمانی ب- بطلان تناسخ ج- نفس غیر قابل فساد د- معاد روحانی هـ- کرامات وحی و الهام
۴- اصلاح اصول اقلیدس: این کتاب در سیزده مقاله است و یک نسخه خطی آن در کتابخانه سپهسالار تهران به شماره ۵۴۰ محفوظ است.
برگرفته از کتاب شرح زندگانی دانشمندان روات رجال لشگری و کشوری استان زنجان
نویسنده: کریم نیرومند
نویسنده: کریم نیرومند
