روستای زیبای گلابر

روستای زیبای گلابر ، روستایی از توابع بخش مرکزی شهرستان ایجرود در استان زنجان است.روستای پلکانی و سرسبز گلابر علاوه ‌بر طبیعت دلنشین آثار قدیمی متعددی دارد که مربوط به دوره‌های تاریخی‌ مختلف‌اند. این روستا در محدوده شهرستان ایجرود در فاصله ۴۸ کیلومتری زنجان و ۱۲ کیلومتری زرین آباد مرکز شهرستان واقع شده است.

این روستا در دهستان گلابر قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن حدود۴۰۰۰ نفر (۸۷۰خانوار) بوده‌است.شغل اکثریت اهالی این روستا نانوایی و به ویژه پخت نان سنگک است که اغلب در تهران مشغول کارند و البته کشاورزی،باغداری،دامداری نیز در روستا رایج است.بانوان روستای گلابر با تکیه بر هنر خود نان آور خانه و روستا شده اند . تنورهای سفالینه و ظروف سفالی تولید شده در این روستا برای آنان که شناختی از آن دارند یادآور نان تنوری و لبنیات محلی است که در دل خاک منطقه جا خوش می‌کنند.

تنورهای قد و نیم قد برای طبخ نان حاصل دست‌زنانی است که این روزها در دوره میان سالی سیر می‌کنند.
تنورها سفالی را این روزها راهی خانه باغ‌ها یا نانوایی‌های سنتی گاه تا میانه و تهران می‌کنند.

جاهای بسیار دیدنی گلابر

آثارتاریخی روستای گلابر: مسجد گلابر (مسجد حضرت ابوالفضل)، حمام تاریخی، اثر تاریخی چهل پله
در این روستا آثاری از قلعه زیبایی در بالای کوه مشرف بر روستا دیده میشود .
وقتی وارد روستای گلابر می‌شوید کوه کوچکی که در کنار روستا قرار گرفته و به وسیله خانه‌ها احاطه شده که چشم هر بیننده‌ای را می‌رباید، این کوه در زبان محلی “قرخ‌پله” یا همان چهل پله نام دارد که کوهی سنگی و جدا از کوه‌های دیگر است که می‌توان از آن به عنوان یک برآمدگی نیز نام برد.
از کنار این کوه رودخانه‌ای پرآب می‌گذرد و جلوه خاصی به این منطقه داده است و از سوی دیگر وجود غار قرخ‌پله که اسم کوه هم از این غار نشات گرفته است، زیبایی این منطقه را دوچندان می‌کند، به گونه‌ای که هر گردشگری برای اولین‌بار به این منطقه سفر می‌کند با چشمانی خیره به نظاره این جلوه طبیعی و هنری باستانی می‌پردازد و یک نکته جالب اینکه در بالای این کوه‌سنگی، حوضچه‌ای کنده‌کاری شده که به گفته ریش‌سفیدان در قدیم برای ذخیره آب از آن استفاده می‌شده است.
این قلعه نمونه یک قلعه و پناهگاه روستایی بوده که به صورت طبیعی در آن مسیری برای بالارفتن از دل کوه وجود داشته و ساکنان محل در آن دخل و تصرف کرده‌اند و در حال حاضر باقی‌مانده دیوارهای این دژمنده قابل رویت است.

با کاوش‌های صورت گرفته در این محل، قدیمی‌ترین آثار به دست آمده از آن مربوط به دوره اشکانی است، ولی عمده آثار آن مربوط به دوره میانه اسلام به ویژه عهد سلجوقی است.

در دامنه غربی این ارتفاعات، تل تاریخی مسجد جامع گلابر واقع است.این مجموعه از یک مسجد و یک خانقاه تشکیل شده که احتمال دارد بقعه باشد. مسجد دارای پلان مربع نسبتا کوچکی است که دور تا دور آن تا ارتفاع ۱.۵ متری از سنگ تراورتن ساخته شده و بر روی آن اسماء جلاله و اسامی ائمه اطهار (ع) و نام حضرت فاطمه (س) همراه با نقوش اسلیمی حکاکی شده است. مسجد گلابر تنها کتیبه و محراب سنگی استان را دارد که با توجه به نوع خطوط و نقوش آیات قرآنی خط کوفی مربوط به عهد سلجوقی است که نمونه گچی این گونه محراب در مسجد جامع قروه و سجاس نیز قابل مشاهده است.
در حفاری انجام گرفته در محل، اثری از نوع سقف مسجد، پدیدار نشد اما با مشاهده سنگ¬ های اطراف بنا و قراین موجود و مقایسه با بناهای هم¬ردیف آن چنین می¬نماید که سقف ابتدایی مسجد، گنبد مدوری بوده که به لحاظ عدم انسجام سنگ ¬ها فرو ریخته و در دوره ¬های بعدی، سقف با تیر و تخته پوشیده شده است.

قدمت این مسجد به حدود قرن پنجم هجری باز می¬ گردد. این بنا بعد از بازسازی، اکنون مورد استفاده اهالی قرار گرفته است. در سمت شمالی آثار و بقایای ساختمانی مشهود است که گمان می¬رود آرامگاه شیوخ بوده است.
علاوه بر این دو اثر باستانی قرارگیری روستا در کنار دو رودخانه مهم از شعبات قزل اوزن و در کوهپایه یک دیواره کوهستانی که به طرف یک دشت کوچک ولی زیبا قرار دارد می‌تواند جاذبه‌های توریستی روستا را بخصوص برای گردشگری دو چندان کند. علاوه بر آن با افتتاح سد گلابر که در فاصله ۳ کیلومتری این روستا قرار دارد و همچنین با ایجاد تفرجگاه‌های توریستی در کنار آن می‌تواند نقش توریستی روستا را دو چندان کند. در تمام فصول این منطقه بسیار زیباست بخصوص برای ساکنین شهرهای بزرگ و شلوغ در اینجا زندگی رنگ و بویی دیگر دارد و بسیار لطیف و خیال‌انگیز می‌نماید. آنچه که اهمیت دارد این است که این زمینه را با سرمایه‌گذاری و ایجاد طرحهای بهینه فراهم کرد. دو اثر تاریخی واقع در این روستا از آثار مهم باستانی زنجان به‌شمار می‌روند و هر دو می‌بایست مرمت و احیاء گردند.

این روستا به علت دارا بودن آثار تاریخی و طبیعی، به عنوان روستای هدف گردشگری انتخاب شده است. در جوار روستای گلابر کمپ هایی برای استفاده گردشگران احداث شده است. کمپ گردشگری گلابر از تاریخ ۱۳۸۶ احداث آن از سوی اداره کل میراث فرهنگی استان زنجان آغاز شده است. این پروژه به دلیل احداث سد گلابر و سد مخزنی گلابر برای استراحت مسافرین احداث شده است. در اجرای این پروژه، چشم انداز طبیعی محل و همچنین اثر تاریخی آق قلعه”چهل پله” مورد نظر بوده است.

حمام تاریخی گلابر

این بنا در بافت روستای گلابر واقع شده است . پوشش حمام از نوع طاق و گنبد بوده و سقف آن فرو ریخته است. این اثر به دلیل اینکه در روستای هدف گردشگری واقع شده است به عنوان یک اثر تاریخی نیازمند توجه ویژه است.

سد گلابر

در ۵۰ کیلومتری جنوب غربی شهرستان و ۳ کیلومتری روستای گلابر و بر روی رودخانه سجاس شهرستان ایجرود واقع شده‌است فاصله این سد از تهران ۳۶۰ کیلومتر و مشخصات جغرافیایی آن بطول شرقی ۴۸ درجه و ۱۹ دقیقه و عرض شمالی ۳۶ درجه و ۱۹ دقیقه می‌باشد. موقعیت مطلق ریاضی در مختصات جغرافیایی بطول ۴۸ درجه ۱۸ دقیقه و طول شرقی ۳۶ درجه و ۲۰ دقیقه عرض شمالی واقع شده‌است و ارتفاع آن از سطح آبهای آزاد ۱۶۵۰ متر می‌باشد و به لحاظ موقعیت نسبی این آبادی در ۱۲ کیلومتری جنوب شرقی زرین آباد (مرکز شهرستان) قرار دارد. فاصله آبادی تا شهر زنجان در حدود ۴۸ کیلومتر می‌باشد. این سد بزرگ‌ترین سد شهرستان ایجرود و در حال حاضر استان زنجان است و از نظر اقتصادی و کشاورزی اهمیت زیادی برای این منطقه دارد، با بهره‌برداری از این سد ،۸ هزار هکتار اراضی دیم شهرستان ایجرود به آبی تبدیل می‌شود و علاوه بر آن، آب صنایع از جمله پتروشیمی را تأمین می‌کند. این سد با اهداف تأمین آب کشاورزی، صنایع و خدمات، افزایش تولیدات محصولات کشاورزی، صنایع جانبی و ایجاد شغل احداث شده‌است. با بهره‌برداری از این سد سالانه ۴۶ میلیون متر مکعب آب برای اراضی کشاورزی و صنایع شهرستان توسط این سد تنظیم می‌شود.