روستای قروه ابهر

روستای قروه واقع در استان زنجان در شهرستان ابهر (بخش مرکزی، دهستان حومه ) و در کیلومتر ۱۵ جاده ترانزیتی ابهر ـ تاکستان می باشد . قروه قبلاً قِربه تلفظ می‌شده است . این روستا از طرف شمال بخاطر دسترسی به جاده آسفالت ابهر و تاکستان رشد بیشتری داشته است.بر اساس سرشماری، جمعیت قروه ۲٬۶۴۷ نفر (۶۰۳ خانوار) بوده است.کشاورزی ، دامداری و باغداری منبع اصلی درآمد روستائیان می ‌باشد.محصولات کشاورزی شامل انگور- گردو- بادام- گوجه فرنگی- غلات هستند.

قدمت و معماری روستای قروه

روستای قِروه از جمله روستاهای قدیمی با پیشینه‌ای به قدمت سه هزار ساله ‌است. آن بخش از روستا که بر یک صخره یکپارچه ساخته شده و دارای وضعیتی به طور کامل خاص و قابل توجه است. هنوز آثار و بقایای خانه‌هایی که در روی صخره‌ها واقع شده نمایان است. معماری آن صخره ای و دست کند می باشد . هم چنان آثار و بقایای منازلی که در دو طرف رودخانه ابهررود در دل کوه کنده شده وجود دارد. معماری سیویل و صخره‌ای این روستا بسیار جالب و در خور معرفی و مطالعه است و قابل مقایسه با معماری صخره‌ای علم کندی است. چنین به نظر می رسد این مسئله در دوره ای خاصی اهالی روستا را بر آن داشته تا با استفاده از این ویژگی روستای خود را طوری بسازند که دارای ایمنی زیاد بوده و از گزند دزدان و غارتگران در امان باشند. بدین ترتیب خانه های روستا را بر صخره طوری بنا کرده اند که دیوار خارجی خانه ها دقیقاً در امتداد دیواره قطعه سنگ به صورت عمودی قرار گیرد.

زمانی که کل روستا ساخته شد به نظر می رسد دور تا دور روستا را دیوار کشیده اند به نوعی که تا یک ارتفاع دیواره سنگی و بقیه آن دیوار خانه های روستایی به هم چسبیده تشکیل می داده که در نتیجه نفوذ به داخل روستا ممکن نبود مگر از طریق تنها ورودی روستا که در قسمت شمال غربی آن واقع شده که ارتفاع سطح روی توده سنگی تا سطح زمین در کم ترین حالت بوده است. قروه روستای ساخته شده بر سنگی یکپارچه، منظره جالب توجه و منحصر به فرد آفریده است، این منظره شگفت انگیز در نزدیکی شهر ابهر واقع در استان زنجان خودنمایی می کند که بافت خاص این روستا هر نگاه زیبایی جویی را به خود می خواند.

جاهای دیدنی روستای قروه

– آرامگاه امامزاده محمد ابوالخیر(ع) ، که در قسمت غربی همین روستا واقع شده است . در دوران صفویه ساخته شده است . بنای آن را می توان با بنای مولا حسن کاشی در سلطانیه مقایسه کرد.

– مسجد جامع قروه نیز ۱۰۲۵ سال قدمت تاریخی دارد. با توجه به مطالعات و تحقیقات انجام شده این مسجد را می‌توان متعلق به دوران آل بویه دانست با توجه به کتیبه‌ای که در لچگی محراب قرار دارد اشاره بر احداث این مسجد در سال ۴۱۳ که زمان ال بویه را در بر می‌گیرد و همینطور در قسمت بالای محراب به صورت بر گ چنار که سبک آل بویه است طاق بندی مزین کرده اند دلیل بر این مدعی است.

این مسجد همانند مساجد دیگر دوران سلجوقی به سبک چهار طا قی ساخته شده و گنبد زیبای آجری آن به واسطه چهار فیلپوش به اضلاع چهار گانه استوار شده است با طاق فیل پوش‌ها بر روی تخته مقطوری که با زاویه ۴۵ درجه قرار داده شده وسپس قوس ۵ و ۷ تند با ساقه بلند اجرا شده بطوری که چهار فیلپوش متناوبا با چهار طاق نما که از نظر سبک و ابعاد یکسان است پلان مربع و شبستا ن را به دایره تبدیل نموده است. محلی که مسجد جامع قروه در آن جا واقع شده به نظر می‌رسد که بلندترین بخش‌های روستا باشد، چرا که هم اکنون مسجد آجری قروه از بیشتر نقاط روستا قابل رویت است. این مسجد که به مسجد جمعه نیز معروف می‌باشد.

بنا از سه قسمت اصلی گنبد خانه و شبستان در اضلاع شرقی و غربی تشکیل یافته‌است که بعد از گذشت زمان و بر اثر عوامل طبیعی و غیرطبیعی تخریب گردید، و مجدداً در تاریخ ۵۷۵ ه‍.ق مورد مرمت و باسازی قرار می‌گیرد. مصالحی که در ساخت مسجد به کار رفته در بخش‌های مختلف متفاوت است. شبستان‌های غربی و جنوبی و بقایای شبستان شرقی از خشت و چینه بنا شده و سقف مسطح و تیرپوش آن‌ها روی ستون‌های چوبی قرار گرفته است. به‌طور کلی شبستان‌های دو طرف گنبدخانه از نظر ساختاری و مصالح معماری کاملا متفاوت با گنبدخانه هستند و مشخص است که آن‌ها در زمانی بعد از ساخت بنای اصلی ساخته شده‌اند. شایان ذکر است که در حین گمانه زنی یک لایه از خاکستر همراه با زغال به قطر ۴ سانتی‌متر بدست آمد که نمونه‌های آن جهت انجام آزمایش‌های کربن ۱۴ به آزمایشگاه مرکزی ارسال گردیده‌است. این بنا دارای کتیبهای به خط ثلث مزین به نگاره‌های گیاهی (سنه۵۸۵ ه‍. ق) در پای فیلپوشها و کتیبه به خط نسخ بر فراز محراب (سنه۴۱۳ ه‍. ق) همراه با ترنجهای درهم بافته شده گچی و سطوح زیبا با طرحهای آجرچینی است. مسجد جامع قروه در سال ۱۳۴۱ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.

– پل تاریخی قروه که منقش به نشان فروهر و دره مروارید (مونجوقلو دره) می باشد در کنار بافت تاریخی خانه های روستایی جلوه زیبایی به این منطقه داده است .پل قروه تنها پل تاریخی به یادگار مانده بر روی ابهر رود است . این پل از قدمت تاریخی بالایی برخوردار است که در بررسی ها‌ی اولیه مشخص شده در طی دوران‌های گذشته ساختمان پل با افزایش جمعیت روستا وتردد بیشتر، پهن‌تر و همچنین مرمت شده است. این پل تاریخی در قسمت جنوبی روستا که دارای بافت سنتی و قدیمی است بر روی ابهر رود ساخته شده و قسمت جنوبی روستا را به قسمت شمالی آن وصل می‌کند. این پل تاریخی سه چشمه دارد و مصالح استفاده شده در آن، شامل آجر و سنگ بوده که در سال ۱۳۳۹ برای استحکام‎بخشی و جلوگیری از تخریب پل آجری، یک پوسته سنگی را به آن اضافه کرده‎اند. طول این پل ۳۱ متر و عرض آن شش متر و ۲۰ سانتی متر می‌باشد، تعیین قدمت دقیق پل تاریخی روستای قروه نیاز به پژوهش‌های باستان شناسی دقیق تری دارد.

– آبشار قروه
– چندین آسیاب سنگی/ آبی
– نگارخانه میرشهاب الدین