غار گلجیک زنجان

غار گلجیک زنجان ، در ۳۵ کیلومتری جنوب غربی شهرستان زنجان در روستای گُلجیک در ارتفاعات مشرف به روستای حاج اَرش واقع شده است. این غار عظیم به ‌طور طبیعی از فرسایش سنگ‌های آهکی موجود در غار پدید آمده و با داشتن آب و هوای مناسب داخل آن، مأمن انسان دوران پیش از تاریخ بوده است. غار گلجیک در کوه «تکه قیه سی» یکی از کوه‌های سنگی و فنی به ارتفاع ۲ هزار و ۹۳۰ متر در جنوب غربی شهرستان زنجان و در نزدیکی روستاهای گلجیک و آق‌بلاغ واقع شده است. با اینکه این کوه مرتفع نیست ولی دیواره ها و صخره‌های متعددی برای سنگنوردی در آن به چشم می‌خورد. وجود پرتگاه‌های متعدد در طرفین این تیغه این کوه صعود را مشکل‌تر می‌سازد.

ابعاد آن ۱۰۰×۷۰۰ متر و ارتفاع تقریبی آن ۵۰ متر است.  درون این غار آثاری از زندگی انسان‌های دوره «آشولین» تا «بردوستین» ۱۶ تا ۳۰ هزار سال قبل از میلاد کشف شده است. درون غار، ابزار، ادوات، تیغه‌های سنگی و استخوان حیوانات شکاری  فراوان دیده شده است.

آنچه که بیشتر از همه درخور بررسی، مطالعه و اهمیت است. آثار معماری موجود در داخل غار و محصور نمودن فضاهای زیستی و تعیین حریم‌ها و مطرح بودن مالکیت در آن می‌باشد. صخره‌های جنوبی غار از سنگ‌های مرمر سبز بسیار ارزنده تشکیل گردیده که می‌تواند مورد بررسی و بهره‌برداری قرار گیرد.

فضای داخلی غار

محوطه داخل غار وسیع است و مساحتی در حدود ۷۰۰ در یک هزار متر را در بر می‌گیرد. آب و هوای داخل غار نیز در فصول سرد و گرم سال متعادل است. رطوبت پایین داخل غار و دمای مناسب این غار، غارنوردی در آن را بسیار دلچسب می‌کند. ارتفاع تقریبی غار گلجیک حدودا ۵۰ متر است و با داشتن آب و هوای مناسب، پناهگاه و مسکن انسان‌های دوران پیش از تاریخ بوده‌ است. و آثار معماری درون غار است که نشان از محصور نمودن فضاهای زیستی و تعیین حریم‌ها دارد و تعیین حدود مالکیت را در آن دوره و نشان دهنده یک مجتمع مسکونی بوده است.

در اکتشافات صورت گرفته در این غار تیغه‌های سنگی و ابزارهایی به دست آمده است که متعلق به دوران پارینه سنگی است. علاوه بر این کشفیات غار مملو از استخوان حیوانات شکاری بوده و علاوه بر حیوانات آثاری از استخوان های انسان نیز در این غار بدست آمده است.

یکی از شگفتی‌های این غار تعیین مرزهایی است که توسط ساکنین غار صورت گرفته است. و نشان از وجود حریم شخصی برای ساکنین غار بوده، بنابراین غار گلجیک در زمره غارهای مسکونی است. علاوه بر نقوش موجود بر دیواره غار، از دیگر جذابیت های گلجیک خفا‌ش‌هایی است که در سقف آن ساکن شده‌اند و در دنیای پر سکوت و تاریک غار زندگی می‌کنند.

مناطق اطراف این غار نیز پر از مواد معدنی بسیار است که نمودش را می‌توان در سنگ‌های سبز رنگ اطراف غار ببینید. منطقه گلجیک جزو مناطق باستانی است که از لحاظ پوشش گیاهی و جانوری بسیار چشم نواز است. روستای گلجیک دارای مناظر طبیعی بسیار زیبایی می‌باشد. روبروی این غار کوهی وجود دارد که دارای آثار باستانی بسیار قدیمی می‌باشد و اهالی محل آن را بلوتی می‌نامند. در داخل غار گلجیک تعدادی خفاش نیز زندگی می‌کنند.